Krezüs yada Karun 'un izinde ...

Lidya'nın başkenti Sardes yada Sart 'ı görmeğe Salihli / Manisa 'ya gittiydim , amaç ilk parayı görmekti ... Tarihte para - sikke olarak ilk basılan Lidya parası kabul ediliyor , elektrona damga vurmuşlar . Lidyalılar paranın alaşımını ve ağırlığını sabit tutmuşlar .

Bu paraları Manisa Arkeoloji Müzesinde görmeyi umuyordum ama Manisa 'da müzenin yerini bir türlü bulamadım . Öğrendiğime görede müze 20 yıldır nem problemi nedeniyle kapalıymış , ver elini Uşak Arkeoloji müzesi ...

 

Uşak 'ta da bu paraları göremedim , müzede antik para içeren panolar olmasına karşın 
"Lidya Parası"yoktu . Hoşunuza gitmesi için müzede resmini çektiğim elektronların resmini koyuyorum . Göreceğiniz üzere düzgün şekli olmıyan alış verişte para yerine kullanılan altın prototip paralar bir kase içinden size doğru saçılmış ...  

Uşak müzesine girerken sizi kocaman bir fotograf karşılıyor , girişin resmini çektiydim ; 

sonra bu resmi benim çektiğim fotografla birleştirdim . Bu vazoyu en az on poz çekmişim 

ama hani adam gibi çekilen iki adet olmuş nedeni kalın vitrin  camları , değişik aydınlatma 

ve eserlerin yeni temizlendikleri için pırıl pırıl oldukları . Evde hiç gümüş eşyamız var mı bilemiyorum ama benim hanım sürekli bunlar nasıl pırıl pırıl duruyor diye haklı olarak 

sorup  durdu . Gözünüzü alamıyorsunuz .

Karun Hazinesinin en değerli parçasının sahtesi , denizatının aslı geri geldi ama 

müzeye artık zor döner . Eşim aşağıdaki parçaların bulunduğu pano önünde uzun 

süre kaldı ,  resim öğretmeni - kadın beğenisi .

Kolyeler nasıl görünüyor , bilezikler harika ...  bileziklerin bu şekli koldan kolay 

çıkmasınlar diye olsa gerek . Müzede pişmiş toprak eserlerde var ... 

Siz en iyisi müzeye gelin ...

Sardeis 'te bir roma gimnazyum-hamam kompleksi

Yaşlı , çirkin , koca göbekli Silenos yorgun ve sarhoştu . Bedeninin üstü insan altı teke 

olan bu doğa cinini arkadaşları yolda unutmuş oda bir ağacın dibinde sızmıştı . Silenos 

dans ve şarapla özdeşlenen Dionysos alaylarının simgesiydi . Onu bulan köylüler sıkıca 

bağlayıp Kral Midas 'a götürdüler . Midas bilge satiri tanıyıp onu sarayında günlerce 

ağırladıktan sonra tanrı Dionysos'a götürdü . Dionysos karşısında mutlu iyi bakılmış  

satirini görünce çok sevindi ; "dile benden ne dilersen" dedi krala ... Frigya kralı Midas : 

" her dokunduğum altın olsun" dedi .

Hikayeyi biliriz Kral Midas pişman olur . Dionysos 'a yalvarır , tanrı krala git ellerini  

Paktalos çayının kaynağında ellerini yıka der . Paktalos yani Sart çayı kaynaktan 

aşağıya altın taneleri taşır . Lidyalılar önce paralı askerlerine verilecek sonra ticarette 

de kullanılacak ağırlığı sabit bileşimi sabit altın gümüş alaşımı elektrona simgeleri olan 

aslan başı figürünü bastılar , "para" kullanılmıya başlandı .

Büyük bir hevesle eşimle Lidya 'yı görmiye Sardeis 'e yani Sart'a gittik .

 

 

Şaşkın şaşkın etrafa bakarken Lidya neresi diye sormuşum ... Yanımızdaki görevli burası

Lidya ama gördüğünüz şeyler Roma medeniyetinden kalma diye açıkladı ...

Karun'un memleketinde farklı bir şeyler bulmayı umuyordum . Tuğla yığma yapı değil ...

 

 

Eşimin üstünde durduğu yol Roma yolu , bu yol üzerinde durarak yukardaki pozları

çektiydim . Yolun kenarında küçük küçük hücre yapılar var , bunlar roma devrinde

dükkanlarmış alt kısımlarında kanal mevcut ayrıca içlerinden geçen künkleride

görüyorsunuz ... Buraya hizmetler vermiş Roma imparatorunun da adı yola kazınmış .

Sinema starlarının adlarının yere yazılması bu örneklere dayanıyor olmalı .

 

 

 Yolun sonuna gelip bir kaç adım attıktan sonra bu panaroma ortaya çıkıyor , fikirlerim değişti .

 

 

 Gördüğümüz bir roma gimnazyonu , burası giriş kısmı ... Gimnezyum - hamam bir arada .

 

 

 

Yapıdan bazı detaylar , giriş kısmı iki katlı olmalı . Benim en çok hoşuma yerdeki çiçek

şeklindeki mazgal gitti , zevkli insanlarmış . 

Gimnazyumun arka duvarı hamamın çevre odalarını içeriyor , örtüyle kapatılan soyunma 

yada eşyaların konduğu yerler olmalı .

Gimnazyumun arkasındaki bölümde dış ısı etkisindeki soğuk su ve sıcak su havuzları 

bulunuyor ve geridede hamam varmış . Sanırım hamam daha çok harap olmuş ve bir 

tepe görümüne bürünmüş ...

Havuzların çevresinde odalarda önlerinde oturup sohbet ediyorlarmış .

 

 Sardeis 'te çok büyük bir alana yayılmış gimnazya-hamam kompleksini beğendiğinizi umarım .